Common questions - Bemiddeling

Wat is bemiddeling

Het woord ‘bemiddeling’ dekt heel wat verschillende ladingen; het begrip wordt net zo vaak fout gedefinieerd als gebruikt. Bij wijze van voorbeeld: ombudsmannen bij overheidsbedrijven, de federale ombudsman, bemiddelaars in strafrechtelijke zaken, schuldenbemiddelaars, … regelen geschillen op een heel andere manier dan diegene die wordt bepaald in het Gerechtelijk Wetboek.

De bemiddeling waar wij het over hebben is een vrijwillig en vertrouwelijk proces voor het beheer van conflicten waarbij de partijen een beroep doen op een onafhankelijke en onpartijdige derde, de bemiddelaar. Zijn taak bestaat eruit de partijen te helpen om zelf, met volledige kennis van zaken, tot een billijke overeenstemming te komen die de behoeften van alle interveniërende partijen respecteert.

Bemiddeling is waarschijnlijk een van de oudste en meest natuurlijke manieren om conflicten op te lossen. Elk van ons is ongetwijfeld al meerdere keren tussenbeide gekomen als bemiddelaar, misschien zelfs onbewust, bijvoorbeeld om een ruzie op te lossen.

Bemiddeling, wanneer die in de betekenis van de wet van 21 februari 2005 door beroepsmensen wordt uitgevoerd, verzekert de juridische veiligheid van de engagementen die eraan verbonden zijn.

Bestaan er verschillende soorten bemiddeling

De wet erkent twee soorten bemiddeling: de vrijwillige bemiddeling en de gerechtelijke bemiddeling.

Wanneer de partijen een beroep doen op een professionele bemiddelaar, zonder tussenkomst van een rechter, spreekt men over vrijwillige bemiddeling. Wanneer de bemiddeling wordt bevolen door een rechter tijdens een procedure, spreekt men over gerechtelijke bemiddeling.
Het is belangrijk erop te wijzen dat bemiddeling altijd op vrijwillige basis gebeurt, ook in het geval van gerechtelijke bemiddeling. Niemand kan worden verplicht tot deelname aan bemiddeling.

Bemiddeling, ten slotte, kan worden gebruikt in een burgerlijke, handels-, sociale of familiale context. Bemiddeling is immers op zeer veel gebieden toepasbaar.

Wat is het doel van bemiddeling

Het uiteindelijke doel van bemiddeling is om tot een akkoord te komen om het geschil af te sluiten. Het bemiddelingsakkoord is meestal schriftelijk en bekrachtigt dat wat werd overeengekomen tussen de partijen.

Het woord akkoord houdt in dat beide partijen het respecteren. Een bemiddeling gebeurt altijd op vrijwillige basis, en het is dus mogelijk dat ze afloopt zonder dat er een akkoord is.

In welke zaken kan men een beroep doen op bemiddeling

In bijna alle gevallen kan men een beroep doen op bemiddeling. De wet somt de verschillende domeinen op:

- elk geschil dat vatbaar is om te worden geregeld via een dading, bijv. burenconflicten, conflicten tussen huurders en verhuurders, schadevergoedingen;

- geschillen betreffende het personenrecht (alimentatiegelden, hoederecht over de kinderen, deling van de ouderlijke bevoegdheid);

- geschillen over het wettelijk of feitelijk samenwonen;

- echtscheiding op grond van bepaalde feiten, echtscheiding door onderlinge toestemming, scheiding van tafel en bed en omzetting van de scheiding van tafel en bed in scheiding.

Wat zijn de voordelen van bemiddeling

Het is uiteraard veel interessanter om een conflict in der minne op te lossen. Ieder van ons is zich hiervan bewust door zijn eigen dagelijkse ervaring.

Een gerechtelijke procedure leidt vaak tot een onherstelbare breuk in de betrekkingen, vooral in conflicten met personen uit onze onmiddellijke omgeving, zoals familie, buren of collega’s. Dit is grotendeels te verklaren door het afstandelijke, officiële en soms vijandige karakter van de procedure.

Bij het overleg onder begeleiding van een bemiddelaar gaan de partijen samen op kalme en serene wijze op zoek naar een aanvaardbare oplossing voor hun conflict. Bovendien gebeurt dit in een gezellige en vertrouwelijke ruimte. Als de uiteindelijke oplossing door beide partijen wordt aanvaard, verhoogt dit de kansen op de toekomstige naleving ervan.

Bemiddeling is dus goedkoper, sneller en aangenamer dan een gerechtelijke procedure.